Tại những tuyến đường có bóng cây che, góc khuất tối tại các khu vực chờ xe buýt, cổng trường học hay các bệnh viện…rác thải như vỏ chai nước, hộp sữa, túi nilon vứt bừa bãi, tràn lan khắp mặt đường. TP. Hà Nội đã cho lắp đặt những thùng rác công nghệ. Ngoài công dụng chứa đựng rác các thùng rác này còn được lắp đặt pin năng lượng mặt trời để chiếu sáng cho khu vực và đặt các tấm quảng cáo, truyền tin.
Điểm nhấn trên các tuyến phố tại Hà Nội
Mô hình lắp đặt thùng rác công nghệ đã được triển khai từ rất sớm tại Vũng Tàu, Đà Nẵng và TP. HCM. Thực tế, tại Hà Nội, những chiếc thùng rác mới được lắp đặt này đã và đang phát huy được khá nhiều tác dụng. Sự xuất hiện của các thùng rác công nghệ đã từng bước thay đổi nhận thức của người dân trong việc phân loại rác và tạo nên những điểm nhấn tích cực cho bộ mặt đô thị.
Những chiếc thùng rác này có tên gọi là “ Green Lightbox” thùng được thiết kế với 2 ngăn chứa rác riêng biệt, một ngăn cho rác tái chế và ngăn cho rác không tái chế. Tùy từng tuyến phố sẽ được lắp đặt thùng dung tích 80 lít hoặc 120 lít cho phù hợp nhu cầu.
Phía trên thùng gắn pin năng lượng mặt trời và thân thùng là màn hình led để quảng cáo hoặc đăng tin tuyên truyền. Không chỉ tác dụng chứa, gom rác như những thùng rác thông thường khác, thùng rác công nghệ còn nhằm mục đích tăng cường tuyên truyền ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ môi trường bằng chính năng lượng được tái tạo. Nâng cao ý thức người dân trong việc xả rác đúng nơi quy định
Anh Lê Viết Hòe – một người dân sống tại Xuân Thủy – Cầu Giấy cho biết: Thực sự ấn tượng với những thùng rác công nghệ này. Ban ngày nếu không để ý, những thùng rác này trông như những tấm biển quảng cáo, biển tuyên truyền khá sang trọng và văn minh. Đến khi trời tối thì thùng rác tự động phát sáng bổ sung nguồn sáng cho các tuyến được về đêm.
Cũng theo anh Hòe chia sẻ: Việc lắp đặt cố định các thùng rác công nghệ tại các các khu phố cũng biến người dân ở xung quanh như anh trở thành những tình nguyện viên trong công tác bảo vệ môi trường. Bởi các thùng rác được đặt cố định tại vỉa hè trước nhà người dân sẽ tự giác nhắc nhở những trường hợp vứt rác bừa bãi, chủ động dọn dẹp rác trước nhà khi lực lượng chức năng chưa có mặt kịp thời.
Lắp đặt thùng rác công nghệ – Mô hình cần được nhân rộng
Theo đánh giá của người dân, từ khi các thùng rác công nghệ được lắp đặt người dân cũng có ý thức hơn về vấn đề phân loại rác thải. Thùng rác có chỉ rõ loại rác nào để thùng nào giúp người dân dễ dàng phân biệt các loại rác để phân loại hơn. Việc lắp đặt những thùng rác công nghệ cũng sẽ tận dụng năng lượng sạch từ thiên nhiên và góp phần hạn chế lượng rác thải ra môi trường, ngăn ngừa ô nhiễm, tiết kiệm chi phí công sức và thời gian vận chuyển, thu gom.
Vẫn còn những mặt hạn chế khi người dân vẫn có thói quen phân loại rác, vẫn diễn ra tình trạng rác thải bỏ sai vị trí, thậm chí, rác đã được phân loại khi đến công nhân thu gom rác lại được trộn lẫn với nhau. Vấn đề này xuất phát từ cơ chế, chính sách hiện hữu. Do phần lới rác thải sinh hoạt được thu gom và xử lý bằng hình thức chôn lấp tại các hố rác tập trung, bởi vậy các công nhân thu gom rác đổ chung các loại rác với nhau là điều không tránh khỏi.
Để khắc phục tình trạng trên, thành phố cần có những thay đổi đồng bộ bằng việc triển khai và đưa vào hoạt động các nhà máy xử lý rác hiện đại. Cùng với đó vẫn công công tác nâng cao nhận thức phân loại rác tại nguồn cho người dân. Không phải ai khác mà chính người dân là những người chủ nguồn thải phải hành động ngay.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng vẫn phải giám sát chặt chẽ và xử lý triệt để những hành vi vi phạm pháp luật về môi trường. Cần phải thay đổi mức xử phạt, tăng mức phạt hành chính sao cho đủ sức răn đe.
Việc lắp đặt các thùng rác công nghệ thay cho các thùng rác nhựa công cộng truyền thống trên địa bàn thành phố Hà Nội là phù hợp với chủ trương đô thị hóa, góp phần thay đổi bộ mặt đô thị và nhận thức của người dân TP. Mô hình này nên được nhân rộng tại các thành phố trên toàn quốc. Cùng với sự thay đổi đồng bộ, hệ thống thùng rác công nghệ này sẽ góp phần to lớn trong việc giải quyết các vấn đề về môi trường từ rác thải sinh hoạt tại các đô thị hiện nay.